Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, aylar süren gecikmenin ardından 61 milyar dolarlık askeri yardım paketinin onaylanması nedeniyle ABD Temsilciler Meclisine minnetlerini sundu. Zelenskiy, yardımın binlerce yaşam kurtarabileceğini söyledi.
Bir ülkenin geleceğine siyasetçilerin karar vermesi sık görülen bir durum, ancak bir ulusun varlığının binlerce kilometre öteye bağlı olması sıra dışı.
Ukrayna için, bu askeri yardımı altı ay beklemek, hem maliyetli hem de can sıkıcı oldu.
Azalan cephane, yaşamlara ve toprağa mal oldu.
Kiev’in nadiren gördüğü bu moral, büyük bir şeydi. Amerikan silahlarının gelişimi, zor durumdaki Ukrayna güçlerinin sadece dayanmaktan fazlasını yapmalarını sağlayacak.
Peki, bu paket ne işe yarayacak?
Pakette büyük ihtimalle, hava savunma sistemleri, orta ve uzun menzilli füzeler ve top mermileri bulunacak.
Ukrayna’nın bu alanlarda sıkıntı çekmesi., Rus güçlerinin yüzlerce kilometrekarelik toprak ele geçirmesine neden oldu.
Yardımın ulaşmasıyla, büyük ihtimalle Ukrayna Rusya’nın hava üstünlüğüne meydan okuyabilecek, ikmal hatlarını hedef alıp, ilerleyen birlikleri durdurabilecek.
Kiev’de karşılaştığımız, Ukrayna Ordusu’nda görev yapan Vitaliy, pozitif yanlara odaklanmanın önemli olduğunu söylüyor. “Her sentin önemi var” diyor.
“Çok gerekliydi. Her şeye ihtiyacımız var. Her mermiye, her sente, her olumlu düşünceye. Hepsine ihtiyacımız var.”
Geçen ay Donetsk bölgesindeyken, askerler topçu gürültüsünün çoğunun Rus tarafından geldiğini söylüyordu. Kostyantinivka ve Kramatorsk gibi kentler artık muhtemel kaderini bekliyordu. Bu yardım, bu kentleri kurtarabilir.
Yardımla, Ukrayna hemen Rus güçlerinden toprak kazanma araçlarına sahip olmayacak. Ancak gelecekte bunun olabilmesi için bir fırsat penceresi sunacak.
Kiev ve Washington’daki ortak kanı, Amerikan yardımı olmadan Ukrayna’nın kaybedeceği yönünde.
‘Geç olsun güç olmasın’
Soğuk bir Pazar sabahı, Kiev Metrosu’nun sıcak havası hep yukarıdaki ıslak sokaklardan iyi olur. ABD yardımının nihayet onaylanmasından memnun olan Maxim ile de burada tanıştım.
“Çok mutluyum” diyor. “Bu kadar uzun sürmesi hayal kırıklığı oldu ama geç olsun, güç olmasın.”
Maxim ayrıca, Ukrayna’nın toprak vererek Rusya ile bir barış anlaşması yapması konusunda giderek büyüyen tartışmalardan da rahatsız.
“Rusya müzakere etmek istemiyor. Avrupa ve ABD’nin savaşı sona erdirebileceğini düşündüğü gibi ortada bir yer istemiyorlar. Her şeyi istiyorlar”
Oğlunun elinden tutmuş trenden inen Vita adlı bir kadınla da tanışıyoruz.
“Ukrayna, bunlar olmadan nasıl hayatta kalabilir?” diye soruyor.
“Kalamaz, böyle bir ordumuz ve silahlarımız yok.”
Sonra duygusallaşıyor. “İmkansız. Gerçekten yardım istiyoruz, çocuklarımızın yaşayabilmesi için bekliyoruz” derken, oğluna bakıyor.
Son altı ayda sadece Rusya’nın hakimiyeti değil, Avrupa’nın ABD’yle aynı düzeyde yardım vermekteki başarısızlığı da gözler önüne serildi.
Ukrayna Stratejik Araştırmalar Ulusal Enstitüsü’nden araştırmacı Mikola Bieleskov “Bir sonraki ABD yardımının geçmeme olasılığı hakkında düşünmeye başlamalıyız. Dolayısıyla, Ukrayna’ya gerekenleri sağlamak için silah üretiminin artırılması İngiltere ve kıta Avrupasına bağlı” diyor.
Kiev için bu yıl gerçekçi amacın ne olabileceği konusunda, Mikola Amerikan yardımının cepheye istikrar getirmesini umuyor.
Batı’nın arkasındaki birleşmiş tutumuna karşın, Ukrayna’nın sorunu hep yardım gelmesi için gereken süre oldu.
Rusya lideri Vladimir Putin’in askeri harcama konusunda bu kadar çok siyasi engeli geçmesi gerekmiyor.
Demokratik gecikmeler sadece ülke dışındaki müttefiklerine has değil. Ukrayna’nın da yeterli adam askere alma konusunda sorunları var. Aylar süren tartışmalar ve değişikliklerden sonra, tartışmalı bir askere alma yasası kabul edildi.
Zelenskiy’nin karşılaştığı zorluk, siyasetle savaşı ayrı tutmak. Bu son Amerikan yardımının işe yaraması için baskı altında.
Katkıda bulunanlar Hanna Chornous ve Thanyarat Doksone
